Bài giảng Stem Tin học Lớp 8 - Bài 6: Câu lệnh điều kiện

Nội dung text: Bài giảng Stem Tin học Lớp 8 - Bài 6: Câu lệnh điều kiện

1. Bài 6 CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN Thời gian 2 tiết
2. 1. HOẠT ĐỘNG PHỤ THUỘC VÀO ĐIỀU KIỆN Sách giáo khoa trang 46_phần 1, em hãy đọc các ví dụ và cho biết “Những hoạt động chỉ được thực hiện khi nào? • Những hoạt động chỉ được thực hiện khi một điều kiện cụ thể được xảy ra. • Điều kiện thường là một sự kiện được mô tả sau từ “nếu”
3. 2. TÍNH ĐÚNG HOẶC SAI CỦA CÁC ĐIỀU KIỆN Điều kiện Kiểm tra Kết quả Hoạt động tiếp theo Trời mưa? Long nhìn ra ngoài Đúng Long ở nhà trời và thấy trời (không đi đá mưa bóng) Em bị ốm? Buổi sáng thức Sai Em tập thể dục dậy, em thấy mình buổi sáng như hoàn toàn khoẻ thường lệ mạnh •Khi kết quả kiểm tra là đúng, ta nói điều kiện được thoả mãn, còn khi kết quả kiểm tra sai, ta nói điều kiện không thoả mãn
4. 3. ĐIỀU KIỆN VÀ PHÉP SO SÁNH Phép so sánh thường được sử dụng như thế nào? * Dùng để biểu diễn các điều kiện Phép so sánh cho kết quả như thế nào? •Kết quả Đúng khi điều kiện được thoả mãn • Ngược lại, điều kiện không được thoả mãn
5. Ví dụ 1: Chương trình in ra màn hình có giá trị lớn hơn trong số hai giá trị của các biến a và b. Khi đó giá trị của biến a hoặc b được in ra phụ thuộc vào phép so sánh a > b là đúng hay sai. Nếu a>b, in giá trị của biến a ra màn hình; ngược lại, in giá trị của biến b ra màn hình
6. 4. CẤU TRÚC RẼ NHÁNH Trong ngôn ngữ lập trình, cấu trúc rẽ nhánh được thể hiện bằng bao nhiêu dạng̀ ? Kể ra? Cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu Cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ
7. SƠ ĐỒ KHỐI CẤU TRÚC RẼ NHÁNH DẠNG THIẾU Đúng Điều kiện Câu lệnh Sai Lưu ý: sau then chỉ có1 lệnh chương trình.
8. Ví dụ 2: Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung như sau: nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100.000 đồng, khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán. Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách. • Bước 1: Tính tổng số tiền T khách hàng đã thuật toán mua sách. • Bước 2: nếu T>100000, số tiền phải thanh toán là 70% x T. • Bước 3: in hoá đơn
9. SƠ ĐỒ KHỐI CẤU TRÚC RẼ NHÁNH DẠNG ĐỦ Sai Điều kiện Đúng Câu lệnh 1 Câu lệnh 2 Lưu ý: sau then và sau else chỉ có1 lệnh chương trình.
10. Ví dụ 3: Một hiệu sách thực hiện đợt khuyến mãi lớn với nội dung như sau: nếu mua sách với tổng số tiền ít nhất là 100.000 đồng, khách hàng sẽ được giảm 30% tổng số tiền phải thanh toán. Nếu mua sách với tổng số tiền không đến 100.000 đồng. , khách hàng sẽ được giảm 10% tổng số tiền phải thanh toán. Hãy mô tả hoạt động tính tiền cho khách. • Bước 1: Tính tổng số tiền T khách hàng đã thuật toán mua sách. • Bước 2: nếu T>100000, số tiền phải thanh toán là 70% x T; Ngược lại, số tiền phải thanh toán là 30% x T. • Bước 3: in hoá đơn
11. 5. CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN Trong ngôn ngữ lập trình, các cấu trúc rẽ nhánh được thể hiện bằng câu lệnh gì? Câu lệnh điều kiện
12. a) CÂU LỆNH IF– THEN (DẠNG THIẾU) Hãy nêu dạng câu lệnh của cấu trúc rẽ nhánh dạng thiếu? If then ; điều kiện:là biểu thức quan hệ hoặc biểu thức logic. câu lệnh: là một lệnh nào đó của Pascal Hãy trình bày ý nghĩa các câu lệnh củacấu trúc dạng thiếu? • Khi gặp câu lệnh điều kiện này, chương trình sẽ kiểm tra điều kiện. Nếu điều kiện được thoả mãn, chương trình sẽ thực hiện câu lệnh sau từ khoá then. Ngược lại, câu lệnh đó bị bỏ qua
13. Ví dụ 4: giả sử cần in số a ra màn hình nếu a > b If a > b then write (a); Ví dụ 5: Chương trình yêu cầu người dùng nhập một số hợp lệ, chẳng hạn không lớn hơn 5, từ bàn phím. Chương trình đọc số, kiểm tra tính hợp lệ và thông báo nếu không hợp lệ. • Bước 1: Nhập số a; thuật toán • Bước 2: nếu a > 5 thì thông báo lỗi readln(a); If a > 5 then write(‘So da nhap khong hop le.’);
14. b) CÂU LỆNH IF– THEN – ELSE (DẠNG ĐỦ) Hãy nêu dạng câu lệnh của cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ? If then else ; điều kiện:là biểu thức quan hệ hoặc biểu thức logic. câu lệnh 1, câu lệnh2 : là một lệnh nào đó của Pascal Hãy trình bày ý nghĩa các câu lệnh củacấu trúc dạng đủ? • Khi gặp câu lệnh điều kiện này, chương trình sẽ kiểm tra điều kiện. Nếu điều kiện được thoả mãn, chương trình sẽ thực hiện câu lệnh 1 sau từ khoá then. • Trong trường hợp ngược lại, câu lệnh 2 sẽ thực hiện
15. Ví dụ 6: Chương trình viết kết quả của a chia cho b, với a và b là hai số bất kì. Phép tính chỉ thực hiện được khi b ≠ 0. Chương trình cần kiểm tra giá trị của b. Nếu b ≠ 0 thì thực hiện phép chia. Nếu b = 0 sẽ thông báo lỗi. Nếu b ≠ 0 thì tính kết quả thuật toán ngược lại thì thông báo lỗi If b<>0 then x:=a/b else write(‘mau so bang 0, khong chia duoc’);
16. GHI NHỚ 1. Cấu trúc rẽ nhánh được sử dụng để chỉ thị cho máy tính thực hiện các hoạt động khác nhau tuỳ theo một điều kiện cụ thể có được thoả mãn hay không. 2. Cấu trúc rẽ nhánh có hai dạng: dạng thiếu và dạng đủ. 3. Trong lập trình, điều kiện trong cấu trúc rẽ nhánh thường được biểu diễn bằng các phép so sánh. 4. Mọi ngôn ngữ lập trình đều có câu lệnh điều kiện để thể hiện các cấu trúc rẽ nhánh.
17. DẶN DÒ 1. Trả lời câu hỏi1 , 2, 3, 4, 5, 6 _ trang 51 _ sách giáo khoa .
18. Thực hiện tháng 8 năm 2009