Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Bài thơ về tiểu đội xe không kính"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản "Bài thơ về tiểu đội xe không kính"

1. TÁC GIẢ PHẠM TIẾN DUẬT CHÂN DUNG - Phạm Tiến Duật (1941-2007) ĐÔI NÉT TIỂU SỬ - Quê: Phú Thọ. - Gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mỹ
2. TÁC GIẢ PHẠM TIẾN DUẬT CHÂN DUNG - Phạm Tiến Duật (1941-2007) ĐÔI NÉT TIỂU SỬ - Quê: Phú Thọ. - Gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mỹ - Tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc PHONG kháng chiến chống Mỹ qua hình tượng người lính và CÁCH SÁNG TÁC cô thanh niên xung phong - Giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc.
3. TÁC GIẢ PHẠM TIẾN DUẬT CHÂN DUNG - Phạm Tiến Duật (1941-2007) ĐÔI NÉT TIỂU SỬ - Quê: Phú Thọ. - Gương mặt tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mỹ - Tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến PHONG chống Mỹ qua hình tượng người lính và cô thanh niên xung CÁCH SÁNG TÁC phong - Giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc. CỐNG - Giải thưởng Nhà nước về Văn học và nghệ thuật năm HIẾN 2001.
4. TÁC PHẨM BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH - Sáng tác năm 1969. HOÀN CẢNH - Bài thơ tiêu biểu viết về người lính cách mạng thời kì SÁNG kháng chiến chống Mỹ. TÁC - In trong tập: Vầng trăng quầng lửa.
5. TÁC ĐỒNG CHÍ BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI PHẨM XE KHÔNG KÍNH HOÀN - Sáng tác năm 1948. - Sáng tác năm 1969. CẢNH - Bài thơ tiêu biểu viết về người - Bài thơ tiêu biểu viết về người lính SÁNG lính cách mạng thời kì kháng cách mạng thời kì kháng chiến TÁC chiến chống Pháp. chống Mỹ. - In trong tập: Đầu súng trăng - In trong tập: Vầng trăng quầng treo. lửa. THỂ Thơ Tự do LOẠI ĐỀ TÀI Hình ảnh người chiến sĩ trong hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc. - Ngắn gọn mà hàm súc. - Lạ, độc đáo, thể hiện cách nhìn, NHAN ĐỀ Thể hiện chủ đề tư tưởng cách khai thác hiện thực. Toát lên của tác phẩm. chất thơ từ hiện thực khốc liệt của chiến tranh, chất thơ của tuổi trẻ hiên ngang, dũng cảm.
6. - Tôi phải thêm “Bài thơ về ”, để báo trước cho mọi người biết rằng là tôi viết thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ, những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết hợp lại trong một cảm hứng chung.
7. TRÍCH ĐOẠN PHIM TÀI LIỆU: XỨNG DANH BỘ ĐỘI CỤ HỒ
8. (Phạm Tiến Duật) Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa như ùa vào buồng lái. Không có kính, ừ thì có bụi, Bụi phun tóc trắng như người già Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
9. Không có kính, ừ thì ướt áo, Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm. Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: Chỉ cần trong xe có một trái tim. (1969)
10. 1. Hình ảnh những chiếc xe không kính. Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật, bom rung kính= vỡ đi rồi. Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, => Chiến trường khốc liệt. Khó khăn, thử thách, gian lao.
11. TRÍCH ĐOẠN PHIM TÀI LIỆU: KÍ ỨC BỘ ĐỘI LÁI XE TRƯỜNG SƠN
12. 2. Hình ảnh người chiến sĩ lái xe Trường Sơn. Ung dung buồng lái ta ngồi, Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng. Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa như ùa vào buồng lái. => Tư thế ung dung, hiên ngang, tinh thần lạc quan, vững vàng coi thường gian khổ
13. Không có kính, ừ thì có bụi, Bụi phun tóc trắng như người già Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha. Không có kính, ừ thì ướt áo Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
14. Không có kính, ừ thì có bụi, Bụi phun tóc trắng như người già Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha. Không có kính, ừ thì ướt áo Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. => Giọng điệu trẻ trung, đậm chất lính => Tự tin, hiên ngang, kiêu hùng, ý chí quyết tâm chiến đấu
15. 4. Dòng thơ nào làm bật lên tứ thơ "tiểu đội xe không kính"? A) Những chiếc xe từ trong bom rơi. B) Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. C) Lại đi, lại đi trời xanh thêm. Em đã trả lời chính xác. Rất tiếc - Em đã trả lời sai.
16. Những chiếc xe từ trong bom rơi Đã về đây họp thành tiểu đội Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
17. Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
18. Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: Chỉ cần trong xe có một trái tim. => Yêu nước, ý chí chiến đấu vì miền Nam ruột thịt.
19. - Thể thơ tự do, chất liệu hiện thực độc đáo. - Giọng thơ sôi nổi, ngang tàng, khẩu khí trẻ trung, nhịp điệu biến hóa linh hoạt rất lính. - Ngôn ngữ thơ đặc sắc giản dị, đó là ngôn ngữ của lính, phù hợp với tinh thần coi thường gian khổ. - Hình ảnh thơ độc đáo, lãng mạn, sử dụng thành công các phép tu từ. - Làm toát lên hiện thực khốc liệt nơi chiến trường và những gian lao, thử thách của đời lính. - Bài thơ ca ngợi những người chiến sĩ lái xe kiên trung bất khuất, dũng cảm, trẻ trung lạc quan, yêu nước và có ý chí chiến đấu sắt đá. Các anh là niềm tự hào, là hình ảnh tiêu biểu của thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ.
20. ĐỒNG CHÍ BÀI THƠ VỀ TIỂU ĐỘI XE KHÔNG KÍNH NÉT - Trải muôn ngàn khó khăn, gian khổ, nguy hiểm CHUNG nơi chiến trường khốc liệt. - Có lòng dũng cảm, ý chí, nghị lực, niềm tin, tinh thần lạc quan, lí tưởng và lòng yêu nước; có tình đồng chí, đồng đội gắn bó, keo sơn. ĐIỂM Những người nông dân Những chiến sĩ lái xe RIÊNG mặc áo lính, thời kì đầu trong thời kì chống Mĩ, cuộc kháng chiến trẻ trung hồn nhiên, yêu chống Pháp với vẻ đẹp, đời hóm hỉnh, tinh giản dị, tình cảm chân nghịch, ngang tàng, thành, chất phác dũng cảm
21. - Ngày nay, người chiến sĩ QĐND Việt Nam vẫn kế tục xứng đáng truyền thống anh hùng của thế hệ cha anh. Noi gương anh bộ đội Cụ Hồ, thể hiện lòng biết ơn đối với các thế hệ chiến sĩ cách mạng, tuổi trẻ Việt Nam ra sức học tập, rèn luyện, tham gia nhiều hoạt động có ý nghĩa - Sau khi hoàn thành các tiết học, các em thực hiện các bài tập sau: làm thơ, sáng tác văn xuôi, vẽ tranh, thi hát về đề tài Anh bộ đội. Sưu tầm thêm các tác phẩm có cùng Chủ đề.
22. (Ca khúc: Cháu hát về đảo xa – Sáng tác: Trần Xuân Tiên)