Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 60: Văn bản "Ánh trăng"

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 60: Văn bản "Ánh trăng"

1. TRƯỜNG THCS MÔN NGỮ VĂN 9 GIÁO VIÊN:
2. KHỞI ĐỘNG CÁCH 1 CÁC NHÓM ĐẠI DIỆN TRÌNH BÀYSẢN PHẨM: NGÂM THƠ HOẶC HÁT CÂU HÁT CÓ HÌNH ẢNH VỀ TRĂNG
3. KHỞI ĐỘNG CÁCH 2 Các nhóm phát hiện nhanh tên các bài thơ qua hình ảnh đã cho
4. Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Lí Bạch )
5. Ngắm trăng, cảnh khuya, rằm tháng giêng
6. ĐỒNG CHÍ- Chính Hữu
7. Tiết 60: Văn bản
8. TIẾT 60 ÁNH TRĂNG (NguyÔn Duy) I. Tìm hiểu chung. * Cuéc ®êi: 1. T¸c gi¶ - NguyÔn Duy NhuÖ sinh n¨m1948 Quª: Thanh Ho¸. - N¨m 1966, NguyÔn Duy gia nhËp qu©n ®éi . * Sù nghiÖp: - NguyÔn Duy lµ mét g¬ng mÆt tiªu biÓu trong líp nhµ th¬ trÎ thêi chèng MÜ cøu níc vµ tiÕp tôc bÒn bØ s¸ng t¸c. - TËp th¬ “¸nh tr¨ng”®îc tÆng gi¶i A cña Héi Nhµ v¨n ViÖt Nam n¨m 1984.
9. ÁNH TRĂNG  I. Tìm hiểu chung: 2. Tác phẩm a/ Thời điểm sáng tác: Sáng tác năm 1978, sau 3 năm đất nước thống nhất. (In trong tập thơ Ánh trăng.)
10. b. Đọc: Hướng dẫn đọc - Hai khổ đầu: Đọc giọng kể - nhịp trôi chảy bình thường. - Khổ 3,4,5: Đọc giọng đột ngột cất cao, ngỡ ngàng với bước ngoặt của sự việc. - Khổ cuối: Đọc giọng thiết tha rồi trầm lắng cùng xúc cảm và suy tư lặng lẽ.
11. ÁNH TRĂNG(Nguyễn Duy ) Hồi nhỏ sống với đồng Thình lình đèn điện tắt với sông rồi với bể phòng buyn-đinh tối om hồi chiến tranh ở rừng vội bật tung cửa sổ vầng trăng thành tri kỉ đột ngột vầng trăng tròn Trần trụi với thiên nhiên Ngửa mặt lên nhìn mặt hồn nhiên như cây cỏ có cái gì rưng rưng ngỡ không bao giờ quên như là đồng là bể cái vầng trăng tình nghĩa như là sông là rừng Từ hồi về thành phố Trăng cứ tròn vành vạnh quen ánh điện cửa gương kể chi người vô tình vầng trăng đi qua ngõ ánh trăng im phăng phắc như người dưng qua đường đủ cho ta giật mình. TPHCM, 1978
12. ÁNH TRĂNG
13. ÁNH TRĂNG  I. Tìm hiểu chung 2. Tác phẩm a/ Thời điểm sáng tác: Sáng tác năm 1978, sau 3 năm đất nước thống nhất. (In trong tập thơ Ánh trăng.) b/ Đọc c/ Thể loại - PDBĐ: - Thơ tự do 5 chữ - Biểu cảm kết hợp tự sự d/ Bố cục: 2 phần
14. HAI PHẦN Khổ 1,2, 3,4,5 Khổ 6 Cảm nghĩ về vầng Cảm xúc và suy trăng với con ngẫm của tác người trong quá giả. khứ và hiện tại
15. ÁNH TRĂNG  I. Tìm hiểu chung II. Phân tích 1. Cảm nghĩ về vầng trăng a. Người và trăng ở quá khứ b. Người và trăng hiện tại
16. HOẠT ĐỘNG NHÓM • Nhóm 1, 2: NGƯỜI VÀ TRĂNG • Nhóm 3,4: NGƯỜI VÀ Ở QUÁ KHỨ (K1,2) TRĂNG Ở HIỆN TẠI 1. Cuộc sống “hồi nhỏ” của nhân (K3,4) . vật trữ tình được gợi lên qua hình ảnh nào? 1. Cuốc sống thành phố thể 2. Khi trưởng thành “ở rừng” hiện qua các chi tiết thơ trăng và người có quan hệ ra nào? sao? 2. Con người với trăng như 3. Con người đã tưởng như không thế nào? thê quên điều gì? 4. Chỉ ra nét nghệ thuật tiêu biểu? 3. Tác giả sử dụng BPNT gì 5. Nhận xét trăng và người ở quá tiêu biểu? khứ có tình cảm như thế nào với 4. Người và trăng đã như thế nhau? nào?
17. ÁNH TRĂNG(Nguyễn Duy ) Hồi nhỏ sống với đồng Từ hồi về thành phố với sông rồi với bể quen ánh điện cửa gương hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng đi qua ngõ vầng trăng thành tri kỉ như người dưng qua đường Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa Từ hồi về thành phố quen ánh điện cửa gương vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường TPHCM, 1978
18. Nhóm 1, 2: NGƯỜI VÀ TRĂNG Ở QUÁ KHỨ 1.Cuộc sống “hồi nhỏ” của nhân vật trữ tình được gợi lên qua hình ảnh nào? 2.Khi trưởng thành “ở rừng” trăng và người có quan hệ ra sao? 3.Con người đã tưởng như không thê quên điều gì? 4.Chỉ ra nét nghệ thuật tiêu biểu? 5.Nhận xét trăng và người ở quá khứ có tình cảm như thế nào với nhau? Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa
19. Hồi nhỏ
20. Hồi chiến tranh
21. Nhóm 1, 2: NGƯỜI VÀ TRĂNG Ở QUÁ KHỨ 1.Cuộc sống “hồi nhỏ” của nhân vật trữ tình được gợi lên qua hình ảnh nào? 2.Khi trưởng thành “ở rừng” trăng và người có quan hệ ra sao? 3.Con người đã tưởng như không thê quên điều gì? 4.Chỉ ra nét nghệ thuật tiêu biểu? 5.Nhận xét trăng và người ở quá khứ có tình cảm như thế nào với nhau? Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa
22. Nhóm 3,4: NGƯỜI VÀ TRĂNG Ở HIỆN TẠI . 1.Cuốc sống thành phố thể hiện qua các chi tiết thơ nào? 2.Con người với trăng như thế nào? 3.Tác giả sử dụng BPNT gì tiêu biểu? Từ hồi về thành phố quen ánh điện cửa gương vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường
23. CÂU HỎI NHANH • 1. TRONG XÃ HỘI HIỆN ĐẠI, CÓ NHỮNG NGƯỜI SỐNG VÔ ƠN. EM HÃY CHỈ RA VÀI BIỂU HIỆN? • 2 CHÚNG TA CẦN CÓ THÁI ĐỘ GÌ TRƯỚC NHỮNG NGƯỜI NHƯ VẬY?
24. c. Tình huống Thình lình đèn điện tắt phòng buyn-đinh tối om vội bật tung cửa sổ đột ngột vầng trăng tròn
25. 2. CẢM XÚC VÀ SUY TƯ CỦA TÁC GIẢ Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình.
26. TRI ÂN NGÀY THƯƠNG BINH LIỆT SĨ Tuổi trẻ hôm nay cũng tri ân Những cưu chiến binh thắp những anh hùng liệt sĩ đã hương cho đồng đội ngã xuống
27. HỌC TRÒ TRI ÂN THẦY CÔ Học sinh vùng cao tặng hoa Món quà có khi là con gà rừng cho thầy cô BIẾT ƠN LÀ MỘT LẼ SỐNG CAO ĐẸP
28. III. Tổng kết: HĐN cặp đôi, chọn đáp án hơp lí 1. Nét nghệ thuật đắc sắc: trong bài thơ là” A. Thơ năm chữ, giọng điệu tâm tình, kết hợp hài hòa giữa tự sự và trữ tình B. Sử dụng nhiều biện pháp nghệt huật đặc sắc. C. Sáng tạo hình ảnh vầng trăng d. Cả A,B,C. 2. Nội dung, tư tưởng gợi lên qua bài thơl là: A. Kể về năm tháng gian lao tươi đẹ đã qua của cuộc đời người lính, nhắc nhở ta về thái độ sống “Uống nước nhớ nguồn”. B. Bài thơ kể về kỉ niệm tuổi nhỏ ân tình. C. Bài thơ phê phán lối sống vô tình
29. III. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Thơ năm chữ, giọng điệu tâm tình, kết hợp hài hòa giữa tự sự và trữ tình. - Sử dụng nhiều biện pháp nghệt huật đặc sắc. - Sáng tạo hình ảnh vầng trăng 2. Nội dung: Kể về năm tháng gian lao tươi đẹ đã qua của cuộc đời người lính, nhắc nhở ta về thái độ sống “Uống nước nhớ nguồn”.
30. LUYỆN TẬP: HOÀN THÀNH SƠ ĐỒ SAU THEO 4 NHÓM, CHỌN NHÓM NHANH NHẤT QUÁ KHỨ ÂN TÌNH TRĂNG HIỆN TẠI NGƯỜI VÔ TÌNH SUY NGẪM UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN
31. IV. VẬN DỤNG So sánh ý nghĩa của hình ảnh ánh trăng trong 2 bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu và “Ánh trăng” của Nguyễn Duy ? Đồng chí Ánh trăng Hai bài thơ đều lấy một vẻ đẹp trong thiên nhiên -ánh trăng - Giống nhau để khai thác xây dựng hình ảnh thơ -Ánh trăng là biểu tượng cho - Khơi nguồn cho việc bày vẻ đẹp và sức mạnh của tình tỏ thái độ, tình cảm của con đồng chí người với hiện tại và quá Khác nhau khứ - Là hình tượng thơ đậm chất - Là hình ảnh để nhà thơ thể lãng mạn trong thơ Chính Hữu hiện chủ đề bài thơ : “uống và thơ ca kháng chiến nước nhớ nguồn”
32. V. MỞ RỘNG: • 1. Em hãy làm họa sĩ bằng cách vẽ bức tranh có hình ảnh vầng trăng. • 2. Em hãy kể một kỉ niệm của mình gắn với hình ảnh vầng trăng.
33. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: * Tại sao tác giả lấy nhan đề bài thơ là “ánh trăng” nhưng xuyên suốt bài thơ lại dùng từ “vầng trăng”? * Bài học tiết sau : - Chuẩn bị bài: Làng- Kim Lân + Đọc kĩ văn bản, tóm tắt văn bản. + Nêu tình huống của truyện.
34. XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ VỊ ĐẠI BIỂU VÀ CÁC THẦY CÔ GIÁO!